Rekabetçi Sektörler Programı (RSP), Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından uygulanan, Avrupa Birliği ve Türkiye eş-finansmanıyla oluşturulan bir çatı programıdır. 7 yıllık dönemler halinde uygulanan Rekabetçi Sektörler Programında, temelde KOBİ’lere ve girişimcilere yönelik, rekabetçiliğin geliştirilmesine odaklı mali destekler sağlayan projeler gerçekleştiriliyor.
RSP’nin 2007-2013 yıllarını kapsayan birinci döneminde, teknik adıyla “Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı (BROP)” uygulandı. Bu dönemde, toplam 565 milyon avro bütçeyle ülkemizin göreceli olarak daha az gelişmiş 43 iline mali kaynak aktarıldı.
Rekabetçi Sektörler Programı kapsamında bugüne kadar desteklenen 45 proje için 502 milyon Avro kaynak sağlandı. 2016 Temmuz ayı itibariyle bu projelerin 445 milyon avroluk kısmının ihale süreci tamamlanıp sözleşmeye bağlandı ve 314 milyon avroluk kısmının ödemeleri de gerçekleştirildi. Ödenen miktarın 264 milyon avrosu AB bütçesinden, 50 milyon avrosu Türkiye Cumhuriyeti bütçesinden karşılandı.
Rekabetçi Sektörler Programının, 2014-2020 yıllarını kapsayan yeni döneminde, teknik adı “Rekabetçilik ve Yenilik Sektör Operasyonel Programı” olan faaliyetler ise tüm Türkiye’yi kapsıyor. Yeni dönem destekleri için yaklaşık 405 milyon avro bütçe oluşturuldu. Bu kapsamda, 2016 yılının sonunda bir teklif çağrısına çıkılarak desteklenecek projelerin seçimine başlanması planlanıyor. Yeni dönemde proje geliştirme çalışmalarıyla desteklenen proje sayısının artırılması amaçlanıyor.
Rekabetçi Sektörler Programının birinci döneminde ülkemizin görece daha az gelişmiş 43 ili desteklenirken, yeni dönemde Türkiye’nin 81 ilinden de proje başvurusu alınacak.
Programın yeni döneminde, sanayide ve üretimde verimliliğinin artırılması ve cari açığın azaltılmasına katkı sağlanması hedefleniyor. Program kapsamında verilecek desteklerin, öncelikle bu iki temel hedefe hizmet etmesi bekleniyor. Bu doğrultuda yeni dönem dört ana faaliyet alanından oluşuyor.
Projeler, dört faaliyet alanından yalnızca biri altında tasarlanabiliyor. Tasarlanan projede birden fazla alana giren faaliyet bulunuyorsa, temel hedef ve aktivitelerin ağırlıklı olduğu faaliyet alanının seçilmesi gerekiyor. Aşağıdaki tabloda her bir faaliyet alanı kapsamında geliştirilecek projelerin neyi hedeflemesi gerektiği, uygulama için öneriler ve projelerin özelliklerine dair bilgiler yer alıyor. Başvuru sahiplerinin öncelikle kendi faaliyet alanlarını belirlemeleri ve bu faaliyet alanı için projelere özel verilen bu bilgiler doğrultusunda başvurularını şekillendirmeleri bekleniyor.
Faaliyetler | Hedef | Nasıl | Projelerde Aranan Özellikler |
1. İmalat Sanayii | İmalat sanayinin dönüşümüne yardımcı olmak ve küresel değer zincirinde daha üst seviyelere çıkarmak | Türkiye’de toplam faktör verimliliğinin artırılması hedefine hizmet eden yüksek büyüme hızına sahip KOBİ’lere ve girişimcilere odaklanarak | İhracatın ve katma değerin artırılmasına doğrudan katkı |
2. Hizmetler ve Yaratıcı Endüstriler | Hizmetler sektörünün ve özellikle yaratıcı endüstriler ve turizm sektörünün rekabetçiliğini artırmak | Yaratıcı endüstriler ile imalat sanayii arasındaki bağlantıları güçlendirerek yaratıcılığı rekabetçiliğe kanalize ederek | İmalat sanayiinin dönüşümün, ihracatın ve katma değerinin artırılmasına doğrudan katkı |
3. Araştırma ve Geliştirme | Ticarileşme potansiyeli olan yeni ve yenilikçi ürünlerin geliştirilmesine yoğunlaşarak yenilik sürecinin ilk aşamalarını desteklemek | Türkiye’nin araştırma altyapısından yararlanacak kamu ve özel sektör ortaklıkları yoluyla işbirliğine dayalı ürün geliştirme (AR-GE) süreçlerini destekleyerek | Ticarileşme potansiyeli taşıyan ve üniversite-kamu-sanayi işbirliğine doğrudan katkı |
4. Teknoloji Transferi ve Ticarileştirme | Yenilik sürecinin pazara yakın aşamalarının, başlıca ticarileştirme faaliyetlerinin desteklenmesi | Yenilikçi girişimcilerin oluşmasının ve faaliyete geçmesi, yenilikçi ürünlerin ticarileşmesi, yenilikçi fikirler ile sermaye yatırımcıları arasında işbirliği kurulması desteklenerek | Patenti alınmış, ticarileştirilebilir ürün olanakları |
Yeni dönem desteklerine valilikler, belediyeler, il özel idareleri, kalkınma ajansları, üniversiteler, TOBB ve bağlı oda ve borsalar, sanayi ve teknoloji ile ilgili dernek ve vakıflar, ihracatçı birlikleri genel sekreterlikleri, organize sanayi bölgeleri ve teknoloji geliştirme bölgeleri yönetimleri gibi kuruluşlar başvurabiliyor. Girişimciler, KOBİ’ler, ticari işletmeler, kâr amacı güden kurum ve kuruluşlar doğrudan başvuramayacaklar, fakat KOBİ’lerin ortak yararına hizmet eden projeler aracılığıyla program desteğine dolaylı olarak ulaşabilecekler.
Proje bütçelerinden, makine/ekipman alımı ve uzun süreli eğitim, danışmanlık, tanıtım, doküman oluşturma gibi işleri içeren teknik destek faaliyetleri ve inşaat harcamaları karşılanabilecek. Projelerde kurulacak tesis/yapıların elektrik, su, doğalgaz, sarf malzemeleri gibi masraflarıyla bu tesisin işletilmesi için ihtiyaç duyduğu insan kaynakları masrafları (beyaz ve mavi yakalı personel) karşılanamayacaktır.
Kaynak: http://www.rekabetcisektorler.org